دکل لیفتراک (Mast) قسمتی مهم از یک لیفتراک است که برای حمل و جابجایی بارها استفاده می‌شود. دکل لیفتراک به عنوان ستون اصلی لیفتراک عمل میکند و بارها را به ارتفاع مورد نیاز بالا و پایین می‌برد.
خرید دکل لیفتراک
دکل لیفتراک یک قطعه مهم در ساختار و عملکرد لیفتراک است. این دکل به عنوان یک قسمت کلیدی از شاسی لیفتراک عمل میکند و وظیفه حمل و جابجایی بار را بر عهده دارد.
دکل لیفتراک عموماً از جنس فلزی ساخته می‌شود و شکل آن به صورت یک بالشتک مستطیلی با قسمت‌های جلو و عقب است. قسمت جلویی دکل به بخش بالابر و موتور لیفتراک وصل شده و قسمت عقبی آن به چرخ‌ها و سیستم رانندگی متصل می‌شود.
وظیفه اصلی دکل لیفتراک حمل و جابجایی بار و انتقال نیروی بالابری را به بخش‌های دیگر لیفتراک بر عهده دارد. بسته به طراحی و نوع لیفتراک، دکل میتواند توانایی بالابری بار را تا ارتفاع مورد نظر فراهم کند و بارهای سنگین را جابجا کند.
در کل، دکل لیفتراک به عنوان یک قطعه اساسی و حیاتی در ساختار و عملکرد لیفتراک، نقش مهمی در حمل و جابجایی بار و انجام وظایف لیفتراک دارد.
اجزای دکل لیفتراک
دکل لیفتراک به طور معمول شامل قسمت‌های زیر است:
- قسمت پایه (Base): قسمت پایین دکل که به شاسی لیفتراک متصل می‌شود و از طریق آن لیفتراک پشتیبانی و استحکام می‌یابد.
- قسمت استوانه‌ای (Upright): بخش عمده دکل که به شکل استوانه‌ای ساخته شده است و در قسمت پشتی لیفتراک قرار دارد. قسمت استوانه‌ای از دو تیغه جدا از هم تشکیل شده است که به صورت عمودی از قسمت پایه به بالا می‌رود و به ستون اصلی دکل توانایی پشتیبانی و استحکام می‌بخشد.
- سیستم جک (Lifting Mechanism): سیستم جک در دکل لیفتراک قرار دارد و شامل قطعات هیدرولیکی است که قدرت لازم برای بالا و پایین آوردن دکل و بارها را فراهم میکند. این سیستم به وسیلهٔ یک موتور هیدرولیکی یا برقی کنترل می‌شود و ارتفاع دکل را تنظیم میکند.
- آرم (Carriage): قسمتی که بار را در بالای دکل نگه می‌دارد. آرم قابل حرکت در بالا و پایین است و با کمک سیستم جک بالا و پایین حرکت میکند.
دکل لیفتراک بسته به نوع و طراحی لیفتراک ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشد. برخی دکل‌ها قابلیت تمدید یا انقباض در ارتفاع را دارند تا بار را به ارتفاع مورد نیاز برسانند، در حالی که برخی دیگر به ارتفاع ثابتی محدود هستند. همچنین، تعداد و طول قسمت‌های استوانه‌ای و طراحی جزئیات دکل میتواند بسته به نوع کاربری و قدرت لیفتراک متفاوت باشد.
نحوه عملکرد دکل لیفتراک به چه صورت است؟
دکل لیفتراک به عنوان یک قسمت اصلی از ساختار لیفتراک، در حمل و جابجایی بار و انتقال نیروی بالابری نقش بسیار مهمی دارد. نحوه کارکردن دکل لیفتراک به شرح زیر است:
- حمل بار: ابتدا لیفتراک به کمک موتور خود را روشن میکند. سپس راننده با استفاده از فرمان لیفتراک، جهت و مسیر حرکت را تعیین میکند. باری که باید جابجا شود روی دکل لیفتراک قرار می‌گیرد.
- بالابری بار: با استفاده از میانبرها و دسته کنترل لیفتراک، راننده دکمه بالابری را فشار میدهد. این عمل باعث فعال شدن سیستم هیدرولیک لیفتراک می‌شود که نیروی بالابری را تولید میکند.
- انتقال نیروی بالابری: نیروی بالابری تولید شده توسط سیستم هیدرولیک، از طریق دکل لیفتراک به بالابر و سیستم آرامش‌بخش منتقل می‌شود. دکل لیفتراک نقش مهمی در انتقال نیروی بالابری از موتور به بخش‌های دیگر لیفتراک دارد.
- حمل و جابجایی بار: هنگامی که نیروی بالابری به بخش بالابر وارد شده، بار بالا می‌رود و میتواند به مقصد مورد نظر منتقل شود. دکل لیفتراک نقش اصلی در حمل و جابجایی بار را با حمایت از بالابر ایفا میکند.
دکل لیفتراک با قدرت و استحکام خود، بار را به صورت امن و پایدار نگه می‌دارد و در تمام فرآیند حمل و جابجایی بار تأثیر مهمی دارد.
معرفی و بررسی انواع دکل لیفتراک
دکل لیفتراک را می‌توان بر اساس تعداد جک‌ها در سه دسته دکل‌های تک جک، دو جک و سه جک قرار دسته بندی نمود. تفاوت اصلی میان دکل‌های تک جک و دو جک در میزان دید راننده برای حمل بار می‌باشد و قدرت آن‌ها برای حمل بار تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد. در دکل‌های تک جک لیفتراک‌ها به دلیل قرار گرفتن جک هیدرولیکی دکل در میان دو ستون، میزان دید راننده برای حمل بار بسیار کم و محدود می‌باشد در صورتی که در دکل دوجک یا جفت جک، جک‌های هیدرولیکی در کنار ستون‌های دکل قرار گرفته و همین امر سبب افزایش محدوده دید راننده می‌شود.
لازم به ذکر است که اغلب دکل‌های تک جک بر روی لیفتراک‌های کارکرده و قدیمی سوار شده اند و در لیفتراک‌های نو و به روز کمتر مشاهده میشوند. دکل‌های سه جک نیز معمولا برای تناژهای بالا و برروی لیفتراک‌های بنادر و معادن که بار سنگین‌تری را نسبت به لیفتراک‌های کارگاهی یا شرکتی حمل می‌کنند نصب میشوند.
دکل لیفتراک به صورت عمده در 4 نوع اصلی تولید می‌شود که عبارتند از:
دکل لیفتراک سیمپلکس یا ساده (Simplex Mast)
برای بارهای سبکتر در لیفتراک‌ها استفاده می‌شود. این نوع دکل شامل یک تیر قائم در جلوی لیفتراک است که به صورت عمودی قرار می‌گیرد. این تیر به تنهایی برای بالابری بار استفاده می‌شود و نیازی به تیر بالابری افقی ندارد. از دکل یک نقطه بیشتر در لیفتراک‌های کوچکتر و برای بارهای سبکتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دکل لیفتراک دو نقطه (Two-Point Mast)
دکل دو نقطه شامل دو تیر قائم است که در جلوی لیفتراک قرار گرفته و به صورت عمودی است. این دو تیر قائم به تنهایی برای بالابری بار استفاده میشوند و نیازی به تیر بالابری افقی ندارند. دکل دو نقطه معمولاً در لیفتراک‌های سبکتر و بارهای سبکتر استفاده می‌شود.
هر دو نوع دکل یک نقطه و دو نقطه در صنعت لیفتراک استفاده میشوند و بسته به نیاز و شرایط کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دکل لیفتراک سه نقطه (Three-Point Mast)
دکل سه نقطه یا همان سه قطبی، از سازوکار پرکاربردتری در لیفتراک‌ها استفاده می‌شود. این نوع دکل شامل سه بخش اصلی است که شامل دو تیر عمودی (تیرهای قائم) و یک تیر افقی (تیر بالابری) است. تیرهای قائم به صورت عمودی در جلوی لیفتراک قرار گرفته و تیر بالابری نیز به شکل افقی متصل شده است. دکل سه نقطه به عنوان یک ساختار استحکام‌بخش برای بالابری بار در لیفتراک عمل میکند.
دکل چهار نقطه (Four-Point Mast)
دکل چهار نقطه شامل چهار بخش اصلی است که شامل دو تیر قائم در جلو و دو تیر بالابری افقی است. تیرهای قائم در جلوی لیفتراک قرار گرفته و تیرهای بالابری به شکل افقی متصل میشوند. دکل چهار نقطه به دلیل سازوکار پیچیده‌تری که دارد، در برخی لیفتراک‌های سنگین‌تر و باربرتر استفاده می‌شود. این نوع دکل از استحکام و پایداری بیشتری برخوردار است و معمولاً در برابر بارهای سنگین و عملیات سخت‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هر دو نوع دکل سه نقطه و چهار نقطه در عملکرد و عملیات لیفتراک‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند و بسته به نیاز و شرایط کاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب نوع دکل مناسب برای لیفتراک بسته به نوع بار، ارتفاع مورد نیاز و شرایط کاری بسیار مهم است.
انتخاب نوع مناسب دکل لیفتراک
هنگام خرید یک لیفتراک نو یا دست دوم، انتخاب دکل لیفتراک یک نکته مهم است. هنگام انتخاب دکل لیفتراک، علاوه بر نوع، باید چند فاکتور را نیز در نظر گرفت: ارتفاع پایین و کشیده، ارتفاع بالابر و بالابر آزاد. در ادامه به توضیح این موارد می‌پردازیم:
ارتفاع بالابر (Lift Height)
این فاکتور به شما می‌گوید که با باز شدن کامل دکل، چنگال‌ها چقدر ارتفاع خواهند داشت. هنگام انتخاب دکل لیفتراک، حداقل شش اینچ به ارتفاع بالاترین قفسه خود اضافه کنید. این به اپراتورهای شما این امکان را میدهد که به طور ایمن بارها را هنگامی که دکل به طور کامل کشیده شده است تنظیم کنند. (همچنین به عنوان حداکثر ارتفاع دوشاخه یا MFH نیز شناخته می‌شود)
بالابر آزاد (Freelift)
به این موضوع اشاره دارد که چگونه می‌توان بار را قبل از اینکه دکل شروع به کشیده شدن کند بلند کرد. اگر بالابر شما در مناطقی که ارتفاع بالای سر محدود است، مانند دوتایی در یک تریلر، بلند می‌شود و مانور میدهد، توانایی بلند کردن آزاد مهم است.
- یک دکل بدون بالابر آزاد به محض اینکه دوشاخه‌ها شروع به بلند شدن می‌کنند به سمت بالا کشیده می‌شود.
- یک دکل فری لیفت کامل به شاخک‌ها اجازه میدهد تا قبل از اینکه دکل به سمت بالا کشیده شود به بالای قسمت داخلی دکل بالا بروند.
ارتفاع پایین یا کولاپس (Lowered Height or Collapsed Height)
این فاصله از کف تا بالای دکل هنگام پایین آمدن دکل است. اگر لیفتراک شما باید زیر درب گاراژ یا کانتینر حرکت کند، ارتفاع پایین‌تر ممکن است مهم باشد.
ارتفاع کشیده (Extended Height)
این ارتفاع را از بالای دکل (یا تکیه‌گاه بار) در حالی که دکل کاملاً کشیده است، اندازه گیری میکند
تعمیر دکل لیفتراک
تعمیر دکل لیفتراک از جمله فعالیت‌های مهم در نگهداری و تعمیرات این وسیله نقلیه صنعتی است. در طول زمان و با استفاده مداوم، دکل لیفتراک ممکن است خراب شود یا نیاز به تعمیر و تعویض داشته باشد. در ادامه، برخی از مراحل و نکات مربوط به تعمیر دکل لیفتراک را توضیح می‌دهم:
- بررسی و تشخیص مشکل: ابتدا باید دکل را به دقت بررسی کرده و مشکلات ممکن را تشخیص دهید. ممکن است دکل ترک خورده، خم شده یا خستگی مکانیکی دیگری داشته باشد.
- جدا کردن اجزا: در برخی موارد، برای تعمیر دکل لیفتراک، لازم است اجزای مختلف دکل را جدا کنید. این شامل پیچ‌ها، بوش‌ها، حلقه‌ها و اجزای دیگر است. با دقت و به کمک ابزارهای مناسب، اجزا را باز کنید و جدا کنید.
- تعویض قطعات خراب: اگر بخشی از دکل خراب شده است، باید قطعات آن را تعویض کنید. ممکن است نیاز به تعویض تیرها، بوش‌ها، پین‌ها و سایر قطعات باشد. در صورت نیاز، قطعات جدید را با قطعات قدیمی جایگزین کنید.
- ترمیم ترک‌ها و خمش‌ها: اگر دکل ترک خورده یا خم شده است، باید ترک‌ها را ترمیم و دکل را به حالت اصلی بازگردانید. این ممکن است نیاز به استفاده از فرآیندهای جبران ترک مانند جوشکاری یا تغییر شکل باشد.
- تنظیم و تعادل دکل: پس از تعمیر، باید دکل را تنظیم و تعادل دهید. اطمینان حاصل کنید که تمام قطعات به درستی نصب شده‌اند و دکل به طور صحیح به سیستم لیفتراک متصل شده است. همچنین، تنظیمات مربوط به تعادل و قابلیت جابجایی بار را بررسی کنید.
قیمت تعمیر دکل لیفتراک ممکن است متغیر باشد و به عواملی مانند نوع خرابی، نوع و سن دکل، قطعات مورد نیاز برای تعمیر و ساعات کاری متخصصین بستگی دارد. برای دقیق‌ترین اطلاعات در مورد قیمت، بهتر است با تعمیرکاران متخصص ایران کلارک مشورت کنید.
سوالات متداول خرید دکل لیفتراک
- دکل لیفتراک چیست؟
دکل لیفتراک بخشی از ساختار فلزی لیفتراک است که وظیفه حمایت و استحکام برای بارهایی که توسط لیفتراک جابجا میشوند را دارد. این دکل عمدتاً از فولاد ساخته شده است و بسته به طراحی و مدل لیفتراک، شکل و اندازههای مختلفی دارد. - چه نقشی در عملکرد لیفتراک ایفا میکند؟
دکل لیفتراک وظیفه تحمل و انتقال بارها را به سیستم لیفتراک دارد. این دکل قادر است وزن بارهای سنگین را تحمل کند و به لیفتراک امکان جابجایی امن و پایدار بارها را بدهد. - چگونه دکل لیفتراک را بررسی کنم؟
برای بررسی دکل لیفتراک، بهتر است به طور منظم و با دقت آن را بررسی کنید. به دنبال هرگونه نشتی، خمش، ترک خوردگی یا خستگی مکانیکی در دکل باشید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که بلبرینگها و قطعات دیگر دکل در وضعیت خوبی قرار دارند. - چه علائمی نشان میدهد که دکل لیفتراک نیاز به تعمیر یا تعویض دارد؟
علائمی مانند صداهای غیرعادی، لرزش هنگام حرکت، خمش یا شکستگی و نشتی از دکل میتواند نشانههایی باشند که دکل لیفتراک نیاز به تعمیر یا تعویض دارد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است با تعمیرکاران مجرب یا تولیدکننده تماس بگیرید تا مشکل را بررسی و راهحل مناسب را ارائه دهند